Béo phì là gì? Béo phì không đơn giản là vấn đề thẩm mỹ mà là một trạng thái giúp tăng mối nguy hại mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp và một số loại ung thư. Giảm cân có khả năng hỗ trợ cải thiện và ngăn ngừa các điểm này. Qua bài viết, Kenhthieunhi.vn sẽ giải đáp mọi thông tin về Béo phì là gì? Béo phì ảnh hưởng thế nào đến cơ thể? , cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!
Table of Contents
Béo phì là gì?
Thừa cân béo phì là trạng thái chất béo trong cơ thể tích tụ bất thường hoặc quá mức, có thể tác động đến sức khỏe.
Theo WHO, năm 2016 trên thế giới có hơn 1,9 tỷ người trên 18 tuổi bị thừa cân, trong đó có hơn 650 triệu người bị béo phì. Con số này tương tự 39% dân số thế giới bị thừa cân và 13% bị béo phì. Béo phì cũng là một trạng thái đang càng ngày rộng rãi ở trẻ em. Năm 2016 có hơn 340 triệu trẻ em và thanh thiếu niên từ 5-19 tuổi bị thừa cân hoặc béo phì.
Béo phì có thể được chia loại theo độ tuổi hoặc sự phân bố mỡ như sau:
Chia loại theo tuổi:
– Béo phì tiếp tục ở tuổi trưởng thành .
– Béo phì không đủ niên.
Chia loại theo sự phân bố mỡ:
– Béo phì dạng nam: mỡ tập trung Chủ yếu ở gáy, cổ, mặt, vai, cánh tay, ngực, bụng trên rốn.
– Béo phì dạng nữ: mỡ tập trung trọng điểm ở đùi, mông, cẳng chân.
– Béo phì hỗn hợp: mỡ phân bố khá đồng đều.
Vậy làm thế nào để biết bạn có đang thừa cân hoặc béo phì không? Có một cách rất đơn giản đấy là tính chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index – BMI) dựa trên cân nặng và chiều cao.
Xem thêm Hướng dẫn chế biến món ăn cho bé 2 tuổi siêu ngon siêu khỏe
Sự không giống nhau giữa thừa cân và béo phì
Thông số BMI
Để nhận xét thừa cân hay béo phì thường người ta dựa vào bảng thành quả BMI theo từng khu vực. thành quả BMI hay Body mass index là chỉ số khối của cơ thể, là công cụ được sử dụng để đo lượng mỡ có trong cơ thể. chỉ số BMI ứng dụng được cho cả nam và nữ giới, được lựa chọn bởi phương pháp sau đây:
BMI = W / (H^2)
Trong đó: W là cân nặng của người cần đo (kg)
H là chiều cao (m)
Giá trị BMI cho người thừa cân và béo phì
Hội chiết suất Béo phì quốc tế đã cùng với Viện nghiên cứu Đái tháo đường quốc tế, cơ quan khu vực Thái Bình Dương của WHO đã đưa rõ ra khuyến nghị về thông số BMI đối với những người thừa cân và béo phì ở Đông Nam Á
(trong đó có Việt Nam) như sau:
- Thừa cân: giá trị BMI ≥ 23
- Tiền béo phì: 23 < BMI < 24,9
- Béo phì mức I: 25 < BMI < 29,9
- Béo phì mức II: BMI ≥ 30,0
Việc cung cấp lượng mỡ dư thừa có ý nghĩa rất lớn đối với nguy cơ bệnh tật. Mỡ tích tụ ở vùng bụng thường nguy hiểm hơn so với tập trung vào ở những khu vực ngoại vi. Do vậy ngoài việc theo dõi thành quả BMI con người cần phải xem xét thêm các yếu tố như tỷ số vòng bụng/vòng mông.
Mức thành quả nguy hiểm đối với từng giới như sau: 0,9 đối với nam và 0,8 đối với nữ. nếu như thuộc những khoảng giá trị này thì nguy cơ mắc các bệnh như tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường,… Tăng lên cực kì nhiều đối với những người trưởng thành.
Nguyên nhân béo phì
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới béo phì, trong số đó có sự hòa quyện từ nhiều yếu tố trực tiếp và gián tiếp: (3)
Ẳn nhiều
Chế độ ăn uống và lối sống là nhân tố góp phần kích thích thừa cân, béo phì. một vài tác nhân rộng rãi nhất, bao gồm:
- Tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn hoặc thực phẩm nhanh. Loại đồ ăn này chứa nhiều chất béo và đường gây nên béo phì.
- các loại đồ uống có alcohol như rượu bia thường chứa nhiều calo.
- Suất ăn chứa nhiều năng lượng hơn mức cơ thể cần. điều này thường xảy ra khi đi ăn buffet, việc ăn uống dễ chịu không kiểm soát dễ dẫn tới dung nạp một lượng calo khổng lồ, gây ra béo phì.
- Uống quá nhiều đồ uống có đường như nước ngọt và nước ép trái cây.
- Tâm trạng thay đổi giúp cho nhiều người mắc chứng rối loạn ăn uống.
- Hiện thực phẩm có hàm lượng calo cao đã trở thành rẻ hơn, tiện lợi hơn và được quảng cáo, khuyến mãi rầm rộ làm cho việc ăn uống lành mạnh càng thêm phần phức tạp.
Lười vận động
Không đủ tập luyện thể chất là một trong những nhân tố chủ lực dẫn tới béo phì. nhiều người dành hầu như thời gian trong ngày của họ cho công việc văn phòng. kể cả thói quen đi bộ hoặc đạp xe hiện nay cũng bị thay thế bằng việc sử dụng ô tô và xe máy.
Các xu hướng thư giãn tại nhà như coi TV, lướt internet, chơi game trên máy tính và ít tập thể dục giúp tăng phần trăm béo phì. nếu như không công việc đủ để đốt cháy calo, năng lượng dư thừa sẽ đừng nên tiêu thụ hết mà được cơ thể lưu trữ dưới dạng chất béo.
Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ khuyến nghị người lớn nên hoạt động thể lực tối thiểu 150 phút mỗi tuần như tập aerobic cường độ vừa phải, đạp xe hoặc đi bộ. bằng việc chia thời gian luyện tập thành các khoảng nhỏ, việc luyện tập thể trở thành dễ dàng hơn. ví dụ, với 150 phút bạn hoàn toàn có khả năng tập thể dục 30 phút mỗi ngày và tập 5 ngày trong một tuần.
Di truyền
Béo phì là gì? Các gen có sự liên quan đến béo phì và thừa cân sẽ tác động đến bí quyết cơ thể biến đổi thực phẩm thành năng lượng và trữ chất béo. Gen cũng có khả năng ảnh hưởng đến sự lựa chọn lối sống. ngoài ra, còn có một số tình trạng di truyền hiếm gặp có khả năng gây béo phì như hội chứng Prader-Willi. một số đặc điểm di truyền được thừa hưởng từ cha mẹ, như hội chứng thèm ăn có khả năng khó khăn cho việc giảm cân.
Béo phì do nội tiết
Trong một vài hoàn cảnh, các trạng thái bệnh tiềm ẩn có thể góp phần làm tăng cân, chẳng hạn như như bệnh suy giáp hay rối loạn nội tiết và chuyển hóa (Cushing). tuy vậy, nếu những trạng thái như thế này được chẩn đoán và điều trị đúng hướng dẫn sẽ giúp giảm cân dễ dàng hơn.
Thừa cân béo phì tác động ra sao tới cơ thể?
Cân nặng quá khổ trước tiên sẽ khiến người bệnh mất tự tin về ngoại hình bản thân, thêm nữa còn gây tăng nguy cơ mắc biểu hiện của bệnh nguy hiểm.
Phía dưới là những yếu tố mà béo phì có thể tác động tới tâm lý cũng giống như sức khỏe người bệnh:
Gây cảm xúc mặc cảm
Người béo phì thường mất tự tin trong ăn nói hằng ngày, với người đối diện và tình trạng căng thẳng trước đám động,… việc làm này tác động cực kì lớn đến cuộc sống cũng như công việc.
Xem thêm Tổng hợp cách dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh giúp trẻ khỏe mạnh
Bệnh lý xương khớp
Với lượng mỡ tập trung vào lớn trong cơ thể, trọng lượng cao nên hệ xương khớp phải chịu áp lực lớn hơn. Từ đó dễ bị thoái hóa, gây ra các biểu hiện của bệnh như loãng xương, đau nhức khớp, gout, thương tổn cột sống, đau khớp gối,…
Bệnh tiểu đường
Béo phì và tiểu đường có mối liên hệ mật thiết với nhau. Người bị béo phì có nguy cơ đề kháng insulin (hormone điều hòa đường huyết) cao, là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tiểu đường tuýp 2.
Biểu hiện của bệnh tim mạch
Béo phì là gì? Mỡ thừa không chỉ tích lũy trong các mô, tế bào mà còn tăng cao trong máu của người béo phì, gây ra các bệnh rối loạn lipid máu. tình trạng cholesterol trong máu cao không nên làm chủ sớm sẽ gây xơ vữa mạch máu, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…
Về dài hạn, tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể sẽ gây quá tải. vì thế người bị béo phì thường mắc bệnh tim mạch, nhất là lúc độ tuổi trung niên trở lên.
Giảm sút trí nhớ
Béo phì tác động đến công dụng thần kinh ở cả trẻ em và người trưởng thành. Trẻ béo phì thường kém linh hoạt và thông số thông minh thấp hơn. Còn người trưởng thành bị béo phì có mối nguy hại cao hơn đối mặt với chứng Alzheimer và giảm sút trí nhớ.
Bệnh lý tiêu hóa
Tác nhân do mỡ tập trung vào bám vào các quai ruột quá mức, làm giảm sút hoạt động và dẫn đến táo bón, bệnh trĩ. dài hạn, khi phân và chất thải độc hại tập trung vào lâu giúp tăng mối nguy hại mắc bệnh Ung thư đại tràng.
Xem thêm Thực đơn ăn dặm kiểu nhật cho bé 5 tháng đầy sức khỏe năng động
Điều trị thừa cân béo phì
Béo phì là gì? Các phương pháp điều trị thừa cân béo phì bao gồm: giảm cân khoa học, tập luyện thân thể thích hợp, sử dụng thuốc và phẫu thuật.
Giảm cân khoa học: đây là biện pháp hay được ứng dụng đầu tiên. thay đổi chế độ ăn nhằm giảm dầu, mỡ, lượng calo dung nạp mỗi ngày vào cơ thể. Lưu ý: có thể xem xét thêm chế độ giảm cân khoa học, trao đổi với bác sĩ điều trị hoặc người có chuyên môn dinh dưỡng.
gia tăng các hoạt động thể lực vừa sức và duy trì việc rèn luyện cơ thể hợp lý mỗi ngày sẽ giúp ích rất nhiều cho việc tốt lên tình trạng thừa cân béo phì.
Nếu như việc thay đổi chế độ ăn và nâng cao tập luyện thể lực không giúp cải thiện được cân nặng của người bệnh sau 12 tuần thì người bệnh có khả năng có thể được bác sĩ điều trị chỉ định dùng thuốc. Các thuốc này đều làm giảm ngon miệng cũng giống như có các công dụng không mơ ước khác.
Qua bài viết trên đây Kenhthieunhi.vn đã cung cấp các thông tin về Béo phì là gì? Béo phì ảnh hưởng thế nào đến cơ thể?. Hy vọng với những thông tin trên của bài viết sẽ có những thông tin hữu ích với các bạn đọc. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé!
Mỹ Phượng – Tổng Hợp
Tham khảo nguồn( www.umcclinic.com.vn, www.vinmec.com, tamanhhospital.vn … )